Uitgeverij Suspect (010)

Zoals deze serie niet altijd heeft geheten zoals ie heet (1), zo heeft ook Perry Pierik niet altijd zijn eigen boeken willen uitgeven. Ons moeder bewaart alles van haar meisje, van het beugeltje tot en met de eerste bh, en zij heeft ook een schoenendoos waarin als het ware de genese van Aspekt.
We moeten daarvoor terug naar 1994. Om precies te zijn naar de 21e maart van dat jaar. De lente begon voor Perry met het sturen van een manuscript. In het begeleidende briefje leest het: "Bij deze het hernieuwde manuscript "Kadaverdiscipline" over de Nederlandse Waffen-SS. U zult zien dat ik, mede dankzij de aanwijzingen van uw uitgeverij, het een en ander grondig gewijzigd heb. Per brief zal ik spoedig ingaan op de kritieken. Het manuscript wilde ik u niet zo lang onthouden".
De stijl is onmiskenbaar al helemaal Perry Pierik/Aspekt. Maar de toon is, om in die stijl te blijven, een beetje wanhopig. Uit het briefhoofd mag geconcludeerd dat het Perry toen niet meezat. Hij woonde in Nieuwegein, de Bijlmer van Utrecht, op een adres dat Schakelstede heet. Zien we direkt voor ons: een galerijflat uit de griezelige jaren tachtig, al flink aangevreten door betonrot en voor ongeveer de helft leeg, de parkeerplaats vol Opeltjes, een enkele bladloze boom, kromgebogen door de westenwind...
En tja, we kunnen niet om de facts of life heen: in je manuscript het een an ander grondig moeten wijzigen is voor geen enkele auteur leuk, laat staan voor eentje die de wijsheid in pacht meent te hebben. Want in de brief die Perry hierboven aankondigt stelt hij zich veel minder nederig op. "Ik hoop dat we nu spoedig de puntjes op de i kunnen plaatsen", schrijft hij op 23 maart, "en tot uitgave van dit voor Nederlandse geschiedschrijving belangrijke boek kunnen overgaan. Het echte 'zwarte gat' zit hem hierin, dat dit boek nog altijd niet geschreven was!"
Hier pakt onze Perry uit met de kromtaal en de uitroeptekens die we van hem gewend zijn. En gooit hij alle schroom van zich af. Dat 'zwarte gat' betreft een kritiekpunt van de recensent van het manuscript: Pierik zou met de chronologie in zijn onderwerp maar wat aanrommelen. De aangesprokene voelt zich op zijn pik getrapt. "Hier wordt het boek van W. Haupt (Tragödi um die Treue, schrijffout PP) genoemd. Dit boek is helemaal niet van W (Werner) Haupt. Dit is een boek van Wilhelm Tieke – oud-soldaat van de ss-divisies 'Wiking' en 'Horst Wessel' – Hier dus het verwijt dat ik juist een SS-titel NIET gebruikt zou hebben. Ik heb het gevoel dat de critici een aantal boeken over de SS uit hobbyisme gelezen hebben. Ik ben de enige die het overzicht heeft."
De centrale kritiek van de lezer van het manuscript, en de reden om het ook de tweede keer af te wijzen, was juist deze zichtbare begaanheid van Perry met het lot van de SS-er. "Ik ben rond blz 60 maar gestopt met het weergeven van bladzijdegewijze commentaar", zo meldt de recensent. "M.i. rammelt er het nodige aan dit manuscript, de auteur lijkt me op zijn gunstigst een politiek naief persoon die wel heel enthousiast is (meegesleept raakt) over zijn onderwerp. Wat zullen zijn motieven zijn om (historicus zijnde) dit op een nogal populair wetenschappelijke wijze te publiceren?"
Gaskamers, foltering, standrechtelijke executies, de Verbrecherstaat in al zijn gruwelijke details, uitgelegd voor mensen met een lagere beroepsopleiding, zeg maar. Past zó tussen het jaaroverzicht van Autovisie en de Ikeagids in hun boekenkastje, als het ware. Zie daar de missie van Perry Pierik. Want nog in hetzelfde jaar 1994 waarin hij met zijn manuscript nergens aan de bak kwam, richtte hij Aspekt op. De eerste titel van de kersverse uitgeverij luidde: Van Leningrad tot Berlijn. Nederlandse vrijwilligers in dienst van de Duitse Waffen-SS. De inhoud? Juist...

(1) Zie Basr en Baarn 1 en 2, van respektievelijk 17 december 2015 en 26 januari 2016